พระอาทิตย์เที่ยงคืน
ค่ำคืนสว่างไสว กับปรากฏการณ์พระอาทิตย์เที่ยงคืน
การขึ้นและตกของดวงอาทิตย์ เป็นหนึ่งในปัจจัยกำหนดตารางชีวิตของมวลมนุษย์ ตั้งแต่ลืมตาตื่น จนกระทั่งนอนหลับก่อนเริ่มวันใหม่ หากต้องดำรงชีวิตอยู่กับดวงอาทิตย์ที่ไม่เคยลับขอบฟ้าเลย จะเป็นอย่างไร
สำหรับผู้คนที่อาศัยอยู่ในกลุ่มประเทศเหนือเส้นอาร์กติกเซอร์เคิล (หนึ่งในห้าของเส้นละติจูดหลัก) เช่น รัฐอลาสกา ประเทศสหรัฐ หมู่เกาะกรีนแลนด์ ประเทศเดนมาร์ก รวมถึงประเทศแคนาดา ไอซ์แลนด์ สวีเดน ฟินแลนด์ และนอร์เวย์ ต่างมีประสบการณ์ที่ดวงอาทิตย์ค้างอยู่บนท้องฟ้าวันละ 24 ชั่วโมงในช่วงฤดูร้อน ดังปรากฏการณ์ที่เรียกว่า ดวงอาทิตย์เที่ยงคืน
ดวงอาทิตย์เที่ยงคืน เป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติ ที่เกิดจากการที่โลกมีทรงกลม และแกนโลกเอียงทำมุมประมาณ 23 องศากับดวงอาทิตย์ เมื่อโลกหมุนรอบตัวเอง และโคจรรอบดวงอาทิตย์ในเวลาเดียวกัน โลกจะเอียงแกนสลับขั้วโลกเหนือและใต้เข้าหาดวงอาทิตย์ ซึ่งในแต่ละรอบจะใช้เวลาประมาณ 4-6 เดือน และเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดฤดูต่างๆ
ขณะที่โลกหันขั้วโลกหนึ่งเข้าหาดวงอาทิตย์ ฤดูในประเทศแถบขั้วโลกนั้นจะเป็นฤดูร้อน กล่าวคือ ประเทศแถบขั้วโลกเหนือ จะได้รับแสงสว่างและความร้อนจากดวงอาทิตย์อย่างเต็มที่ ส่งผลให้กลุ่มประเทศเหนือเส้นอาร์กติกเซอร์เคิล (ประมาณเส้นละติจูดที่ 66 องศาเหนือ) เข้าสู่ฤดูร้อนที่มีแสงสว่างจากดวงอาทิตย์ ยาวนานถึง 24 ชม. และปรากฏการณ์นี้ จะยาวนานติดต่อกันเป็นเวลานับเดือน ซึ่งระยะเวลาที่ดวงอาทิตย์ส่องสว่างยาวนาน 24 ชม.นี้ ขึ้นอยู่กับระยะห่างจากขั้วโลกเป็นสำคัญ นั่นคือ ยิ่งใกล้ขั้วโลกมากเท่าไร ระยะเวลาของปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์เที่ยงคืน ก็จะยิ่งยาวนานขึ้นจากสัปดาห์เป็นหลายๆ เดือน นั่นเอง
ทั้งนี้ ผู้ที่เคยสัมผัสกับความอัศจรรย์ของปรากฏการณ์ดังกล่าว ต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่าความสวยงามของท้องฟ้า และ
บรรยากาศโดยรอบ ไม่ว่าจะเป็นสีของท้องฟ้า ณ ขณะนั้น หรือเงาของร่มไม้ที่ทอดยาวลงบนผืนดิน ช่างงดงามเกินคำบรรยาย
ดวงอาทิตย์จะค่อยๆ เคลื่อนตัวลงต่ำในช่วงเวลาใกล้เที่ยงคืน แต่ทว่าไม่ลับเส้นขอบฟ้า จนในที่สุด ก็ลอยขึ้นตระหง่านบนท้องฟ้าอีกครั้งในเวลาไม่ถึงหนึ่งชั่วโมงในช่วงรอยต่อของวัน
การที่ดวงอาทิตย์ไม่เคยหลับใหลในช่วงฤดูร้อนนั้น ส่งผลกระทบต่อผู้คนที่อาศัยอยู่ในกลุ่มประเทศเหนือเส้นอาร์กติกเซอร์เคิลอย่างมาก เพราะจะมีปัญหานอนไม่หลับในเวลากลางคืน เนื่องจากมีแสงของดวงอาทิตย์สาดส่องอยู่ตลอดเวลา นอกจากนี้ กลุ่มคนที่นับถือศาสนาอิสลามในกลุ่มประเทศดังกล่าว ต้องเปลี่ยนมาอ้างอิงเวลาประกอบพิธีทางศาสนาจากนาฬิกาแทน
อย่างไรก็ตาม แม้ปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์เที่ยงคืน จะส่งผลกระทบเชิงลบบางประการต่อมนุษย์ แต่ความสวยงามของแสงอาทิตย์ที่พาดผ่านสาดส่องลงบนผืนดินในยามค่ำคืนก็ทำให้นักท่องเที่ยวต้องหาโอกาสไปชมสักครั้งหนึ่งในชีวิต โดยประเทศที่เหมาะจะไปชมดวงอาทิตย์เที่ยงคืนมากที่สุดคือ ประเทศนอร์เวย์ ถึงขั้นได้รับการขนานนามว่าเป็นดินแดนแห่งอาทิตย์เที่ยงคืน
เมืองที่ได้รับความนิยมในการชื่นชมปรากฏการณ์ทางธรรมชาติครั้งนี้ คือ เมืองทรุมเซอ ทางตอนเหนือของประเทศนอร์เวย์ ซึ่งจะมีปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์เที่ยงคืนให้ได้ชมกันช่วงวันที่ 16 พ.ค. - 27 ก.ค. และ เมืองสฟาลบาร์ ซึ่งเป็นหมู่เกาะกลางมหาสมุทรอาร์กติก ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของแผ่นดินใหญ่ประเทศนอร์เวย์ โดยจะเกิดปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์เที่ยงคืนอยู่ช่วงวันที่ 19 เม.ย. - 23 ส.ค. รวมถึงเมืองกิรูนา ทางตอนเหนือของประเทศสวีเดน ซึ่งช่วงเวลาที่เหมาะสม ได้แก่ ปลายเดือน พ.ค. - กลางเดือน ก.ค. ของทุกปี